Πάντειο Πανεπιστήμιο | Tμήμα Οικονομικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης
Πρόγραμμα Σπουδών | Περιεχόμενο Μαθήματος
XΩΡΟΤΑΞΙΑ
Κωδικός Αριθμός: 800014
Εξάμηνο Σπουδών: Γ'
Διδάσκοντες: Επίκουρη Καθηγήτρια Σ. Κυβέλου-Χιωτίνη
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ:  
1.Εισαγωγικές έννοιες χωροταξίας.
Έννοια, ορισμοί, περιεχόμενο και διακρίσεις του χώρου.   
Ο σχεδιασμός του χώρου: έννοια, περιεχόμενο, διακρίσεις, επίπεδα.   
Σχέσεις χωροταξικού σχεδιασμού με άλλες μορφές σχεδιασμού και προγραμματισμού.
Θεωρητικές προσεγγίσεις και τεχνικές του χωροταξικού σχεδιασμού.
2.Συνοπτική επισκόπηση των βασικών θεωριών για το χωροταξικό σχεδιασμό.
Παραδοσιακές και νεώτερες μεθοδολογίες χωροταξικού σχεδιασμού.
Τα χωροταξικά σχέδια από την εμπειρική οπτική.
Γενική διάρθρωση της χωροταξικής μελέτης ( χωροταξικού σχεδίου).
Οι τομείς ανάλυσης.
Τα φυσικά δεδομένα
Τα δημογραφικά μεγέθη και τα κοινωνικό- οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού.
Οι παραγωγικές δραστηριότητες.
Η χωρική διάρθρωση των δραστηριοτήτων και οι χρήσεις γης.
Αξιολόγηση της ανάλυσης.
Στόχοι -Αξιολογικό πλαίσιο της μελέτης.
Προτάσεις.
Εφαρμογή και παρακολούθηση.
3.Ο χωροταξικός σχεδιασμός στην Ελλάδα.
Το ελληνικό σύστημα χωροταξικού σχεδιασμού: η εξέλιξη των ιδεών και των θεσμών.
Η φιλοσοφία και τα επίπεδα του ισχύοντος συστήματος χωροταξικού σχεδιασμού:
στρατηγικός και φυσικός χωροταξικός σχεδιασμός.
Οι φορείς άσκησης  χωροταξικού σχεδιασμού.Οι αρμοδιότητες της κεντρικής διοίκησης
και το πρόβλημα του διυπουργικού συντονισμού.
Οι αρμοδιότητες των Περιφερειών.
Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η δράση των μη κυβερνητικών οργανισμών.
Τα μέσα άσκησης χωροταξικού σχεδιασμού
Τα κατευθυντήρια σχέδια και πλαίσια.
Τα κανονιστικά εργαλεία.
Oι οικονομικοί μηχανισμοί.
Τα μέσα τεχνικής και επιστημονικής στήριξης.
4. Η  Xωροταξία στην Ευρώπη.
Η διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και οι τάσεις ανάπτυξης του ευρωπαϊκού χώρου.
Η προσπάθεια για τη διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής χωροταξικής πολιτικής, ιστορική επισκόπηση
Το Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοινοτικού Χώρου (ΣΑΚΧ)
Χαρακτηριστικά και  μεταβολές  στα εθνικά συστήματα χωροταξικού σχεδιασμού.
To Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τη χωρική ανάπτυξη και συνοχή - Πρόγραμμα European Spatial Planning Observation Network ( ESPON, 2000-2006, 2007-2013)  Εδαφική συνοχή : Έννοια, πολιτικά και επιχειρησιακά εργαλεία
ΔΙΑΝΕΜΟΜΕΝΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ:
1. Κυβέλου Στ., «Από τη χωροταξία στη χωροδιαχείριση : η έννοια του στρατηγικού χωρικού σχεδιασμού και της εδαφικής συνοχής στην Ευρώπη», Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ, Αθήνα, 2009

-Σημειώσεις «Χωροταξίας», επιμέλεια ΣΤ.ΚΥΒΕΛΟΥ με κείμενα των Π. ΛΟΥΚΑΚΗ, Π.ΓΕΤΙΜΗ, ΣΤ.ΚΥΒΕΛΟΥ κ.ά.
Χρήσιμοι διαδικτυακοί τόποι :
-Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και κλιματικής αλλαγής : www.minenv.gr
-Διαδικτυακός τόπος ESPON : www.espon.eu
-Διαδυκτιακός τόπος Ελληνικού Εθνικού Σημείου Επαφής ESPON 2007-2013 : www.espon2013.panteion.gr  

Επιστροφή στο Πρόγραμμα Σπουδών: Γ εξάμηνο